ایستگاه های مرجع و کاربردهای آن

یک ایستگاه مرجع مشاهدات GPS در حقیقت یک گیرنده دائمی است که در مکانی مطمئن و ایمن نصب گردیده و از نظر منبع تغذیه به منبعی قابل اطمینان متصل باشد. این گیرنده به طور دائم در حال کار خواهد بود و مشاهدات GPS را به عنوان خروجی ارائه می نماید. معمولا گیرنده­ها می توانند مستقلا به یک کامپیوتر متصل باشند و یا چندین گیرنده از طرق مختلف ارتباطی با یک سرور مرتبط گردند و داده­های خام را به  صورت دوره­ای و یا پیوسته به آن انتقال دهند.

اگر یک یا چند ایستگاه مرجع اندک در اختیار باشد، به ناچار ناحیه ارائه خدمات به فواصل نزدیک این ایستگاه­ها محدود می­گردد و تنها کاربرانی قادر به استفاده از تصحیحات مخابره شده هستند که بلافاصله در اطراف این ایستگاه­ها قرار داشته باشند. از این­رو بسته به تعریف کاربری مورد انتظار از ایستگاه­ها ممکن است تعداد ایستگاه­های مورد نیاز برای کاربرد مورد نظر بسیار زیاد باشد.

اکنون این سئوال مطرح است که کاربرد ایستگاه­های دائمی مشاهدات GPS چیست؟ در حقیقت اولین ایستگاه­های دائمی GPS در روزگاری که این سیستم تعیین موقعیت جهانی هنوز تکامل نیافته بود، در خطوط ساحلی و به منظور ارتقاء دقت ناوبری در کشتی­ها دایر گردید. امروزه با وجود تکنیک­های مشاهداتی بسیار دقیق و کاربری­های فراوان روزبه روز بر تعداد این ایستگاه­ها در اقصی نقاط گسترش ایستگاه های دائمی این امکان را فراهم می­آورد که از آنها در کاربری هایی نظیر پایش تغییرات پوسته زمین، کنترل ژئودتیکی، پشتیبانی از انجام عملیات نقشه برداری، گردآوری اطلاعات در سیستم های اطلاعات مکانی، هدایت ماشین الات و تجهیزات اتوماتیک و غیره استفاده نمود.

کاربردهای ایستگاه­های دائمی مشاهدات GPS

+ کنترل ژئودتیکی در عملیات نقشه برداری، تهیه نقشه ها و عملیات کاداستر:

آنچه که پیش از هر چیز از تیتر فوق به ذهن خطور می­کند، تقابل شبکه­های نقاط مثلث­بندی و نقاط پیمایش سنتی با شبکه نقاط دائمی GPS است. تکنیک­های دقیق مشاهداتی سبب گردیده است تا شبکه ایستگاه­های دائمی GPS کاملا موثرتر از شبکه­های سنتی مذکور باشند. حتی می توان گفت برای رقابت با شبکه نقاط سنتی نیاز به داشتن تعداد زیادی ایستگاه مرجع GPS نیست، بلکه برای کاربردهای محلی استفاده از یک یا دو نقطه دائمی کافی و متضمن حصول به دقت­های بالایی در تعیین موقعیت کاربرهای حاضر در منطقه خواهد بود.

با توجه به ویژگی­های استفاده از نقاط دائمی GPS می توان گفت که هندسه ایستگاه­ها همانند شبکه­های سنتی دچار حساسیت در طراحی (خصوصا دید مستقیم نقاط به یکدیگر) نخواهد بود و می توان مکان نقاط را تنها با رعایت چند نکته مقدماتی که یکی از مهمترین آنها محدوده تحت پوشش است، تعیین نمود.

+ پایش حرکات و تغییرات پوسته زمین، عوارض طبیعی و مصنوعی:

در مناطقی که همواره خطر وقوع زلزله وجود دارد، در طول خطوط گسل و یا در محدوده­هایی که احتمال وجود فعالیت­های آتشفشانی و حرکت ماگما می­رود، با استفاده از شبکه نقاط دائمی GPS که مکان نصب آن­ها با دقت و با مشورت زمین شناسان انتخاب شده است، می توان حرکت پوسته را کشف نمود. برای این کار یک کامپیوتر مرکزی داده­های خام ایستگاه­ها را دریافت کرده و با یک نرم افزار پردازشی واحد پردازش می کند تا جابجایی گیرنده ها را با استفاده از آنالیز موقعیت آنتن ها تعیین کند.

شبکه های مشابهی در مقیاس کوچکتر وجود دارند که برای پایش تغییرات ساختارهای طبیعی و مصنوعی نظیر یخچال­های طبیعی، زمین­لغزش، جابجایی سدها، پل­ها، برج­ها، ساختمان­های عظیم و سکوهای نفتی دریایی و غیره استفاده می گردند.

+ هدایت اتوماتیک ماشین الات:

با داشتن یک شبکه RTK می توان به تعیین موقعیت آنی با دقت سانتیمتر دست پیدا کرد. یکی از کاربردهایی که می توان برای این دقت بسیار خوب طراحی کرد، هدایت اتوماتیک ماشین­آلات مختلف است، نظیر ماشین آلات حفاری در معادن روباز که قابلیت هدایت خودکار را با یک سامانه گیرنده GPS دارا می­باشند. حتی در ماشین­آلاتی نظیر بولدوزر، گریدر و دیگر ماشین­آلات راهسازی می­توان مسیر انجام عملیات و حتی ارتفاع و موقعیت تیغه را با دقت سانتیمتر تعیین و آن را برای انجام وظایف هدایت کرد.

در نواحی با کاربری کشاورزی نیز، می­توان ماشین­آلات کاشت و برداشت را با اطمینان به دقت بالای تعیین موقعیت به صورت خودکار برنامه ریزی و هدایت نمود.

در آینده نیز برای راه­اندازی خطوط هوشمند تاکسیرانی، ناچار به استفاده از چنین ابزاری خواهیم بود.

+ گردآوری اطلاعات  برای سیستم های اطلاعات مکانی:

سازمان­های آب، برق، گاز و تلفن، اداره کاداستر و ثبت املاک، شهرداری­ها و سازمان­های دیگری که معمولا از سیستم­های اطلاعات مکانی بهره می­گیرند، می­توانند با استفاده از تعیین موقعیت دقیق آنی، ویژگی­ها، ساختمان­ها و خطوط انتقال آب، فاضلاب، برق، گاز، تلفن و غیره را برداشت نمایند.

+ کاربرد های دیگر:

موارد فوق تنها بخشی از قابلیت­های است که در اکثر نقاط دنیا به عنوان کاربردهای متداول مطرح است. این در حالی است که همه روزه استفاده­های متنوع دیگر برای مشاهدات ایستگاه­های دائمی GPS تعریف می­گردد که اهمیت آن­را به عنوان یک زیرساخت دوچندان می­کند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: